Кыргыз-казак мамилелерин элдик дипломатия аркылуу жолго салууну көздөшүүдө

Жакында өткөн жыйында эки мамлекеттин президенттеринин тирешинин айынан соңку мезгилде солгундап кеткен кыргыз-казак мамилесин жөнгө салуу демилгеси көтөрүлдү. Демилгенин алкагында салттуу элдик дипломатияны пайдалануу аркылуу эки тараптуу сүйлөшүүлөрдү жүргүзүү үчүн 12 адамдан турган арачылар тобу түзүлдү. Ага Кыргызстандагы белгилүү саясатчылар, маданият жана искусство ишмерлери кирди. Бул тууралуу Борбор Азия кабарлар кызматы билдирди.

Президенттикке талапкерлигин койгондордун бири, коомдук ишмер Токтайым Үмөталиева Казакстандын президенти Нурсултан Назарбаевдин наамына кайрылуу кабыл алынганын билдирди. Токтайым Үмөталиева азыркы учурда мына ошол кайрылууга Астанадан жооп күтүп жатышканын белгиледи:

- Мен Астанага атайын барып, Казакстандын парламентинин "Ак жол" фракциясынын жетекчиси менен жолугуп, кайрылууну ага тапшырып келдим. Ал киши бүгүн эртең менен мага телефон чалып, документтер Казакстандын президенттик администрациясына түшкөнүн билдирди. Биз Ак Ордодо мына биз шайлаган элдик дипломатиялык өкүлчүлүктү кабыл алып, ошол жерде ийри отуруп, түз кеңешип, ачык-айкын маектешүүнү сунуштадык. Эки ортодо кетирилген кемчиликтер үчүн кечиришип, эки элдин ортосундагы мамилени курчута бербей, сактап калалы деген маселе коюлду. Бул эми илгертеден келаткан салт. Мында "биз тарап күнөөлүү же биздин президент күнөөлүү" деп барганы жаткан жерибиз жок. Бул жагдайга эки тарап тең күнөөлүү. Ошондуктан эки ортодогу маселени ачык-айкын отуруп чечели деген сунушту айтып жатабыз.

Казакстан 10-октябрдан бери чек арадан оор жүк ташуучу унааларды өткөрүүгө чектөө киргизип, айрым кыргыз товарларынын сатылышына тыюу салган. Жакында өткөн президенттик шайлоодо үчүнчү орунду камсыздаган оппозициялык саясатчы Адахан Мадумаров казак президенти Нурсултан Назарбаевге жеке кайрылуу жасаган. Анда Адахан Мадумаров жетекчилердин жеке мамилесинен эки бир тууган эл зыян тартпашы керектигин айткан:

- Урматтуу Нурсултан Абишевич, сиз кыргыз-казак алакасын кылдаттык менен жогору көтөрүп, дайыма аяр карап, бапестеп мамиле кылып келгенсиз. Бул жолу дагы мына ошонуңуздан жазбаңыз. Бир адамдын кесепетинен бүтүндөй журтчулукка зыян келбесин. Айткан кишинин сөзү анын өзү менен кете берсин. Бирок калдайган калың эл ошол нерседен жабыр тартпашы керек. Миңдеген дыйкандардын эмгеги талаага чачылып кетпесин. Мына ошонун айынан жүз миңдеген сары ооз балапан балдардын ырыскысы чачырап, төгүлбөсүн деп айткым келет.

Казакстандын президенти Нурсултан Назарбаев Кыргызстандагы шайлоо өнөктүгү маалында президенттикке талапкерлердин бири Өмүрбек Бабановду кабыл алган. Муну өлкөнүн ички ишине кийлигишүү катары кабыл алган расмий Бишкек Астанага нааразылык нотасын жөнөткөн. Андан ары президент Алмазбек Атамбаев БУУнун жогорку трибунасынан Казакстан бийлиги өз талапкерин Кыргызстанга президент кылууга кызыкдар деп сындап чыкканы белгилүү. Казак бийлиги муну чындыкка коошпогон нерсе деп четке кагып келет.